Хабар

Хабар — (кўплиги ахбор; "дарак", "янгилик", "ҳикоя") - Муҳаммад (саллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг сўзлари ва хатти-ҳаракатлари ҳақида ривоят (бу маънода синоними ҳадис, асар) - Қуръон ва ҳадисларда бу сўз ўзининг одатдаги - "дарак", "билдириш" маънос...

Батафсил ўқиш

Хайр

Хайр — яхшилик, езгулик; мусулмон диний, илоҳиёт ва фалсафий тафаккурида ахлоқий ва метафизик категория, ёвузлик - шаррнинг зидди. Ахлоқий жиҳатдан уларнинг синоними сифатида жамил ёки ҳасан (гўзал) ва қабиҳ (хунук). Фиқҳда яхшилик - шариатга кўра, киши интилиши керак бўлган нарса, ёвузлик еса - унд...

Батафсил ўқиш

Халватия

Халватия — сўфийлик тариқати; 14-а. охирида Шим.-Ғарбий Еронда шаклланган. Тариқат дастлаб туркий аҳоли ўртасида вужудга келиб, Ўрта Осиё тасаллаллоҳу алайҳи ва салламвуф мактаби (Аҳмад Яссаллаллоҳу алайҳи ва салламий)нинг айрим ғоялари ва маломатия ва қаландариянинг кучли таъсири остида фаолият оли...

Батафсил ўқиш

Халифа

Халифа — (араб. - ўринбосар, ноиб) - илк исломда жамоа ҳаётини шариат бўйича тартибга солиш ва Аллоҳ таоло кўрсатмаларига мусулмонлар томонидан амал етилишини назорат қилиш учун сайлаб қўйилган мусулмон жамоаси раҳбари. Х. баъзи вазифаларда вафот етган Муҳаммад (саллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг ўрин...

Батафсил ўқиш

Халифалик

Халифалик — Пайғамбар (саллаллоҳу алайҳи ва саллам)дан ноиб бўлиб, дин ишларини, диний илмларни тарқатиш, Ислом арконларини қоим қилиш, жиҳод олиб бориш, унга тегишли: лашкар тайёрлаш, жангчиларга маош бериш, тушган ўлжани бўлиб бериш каби ишларни, ҳозирлик ишларини, ҳадд-шаръий жазоларни қоим қилиш...

Батафсил ўқиш

Хатми

Хатми — -ҚУРЪОН - Қуръонни батамом ўқиш ва шу муносабат билан ўтказиладиган диний маросим. Рамазон ойида, таровиҳ намозида Қуръони каримни аввалидан охиригача тиловат қилиб чиқилиши ҳам Х.-Қ. дир.

Батафсил ўқиш

Хаттобийлар

Хаттобийлар — ал-Хаттобия - "ўта" шиаликдаги гуруҳ; Абу-л-Хаттоб Муҳаммад ибн Али Зайнаб ал-Асадий издошлари. Х.нинг асосчиси ва ғоявий раҳнамосининг даъватига кўра, илоҳий руҳ то Жаъфар ас-Содиққача бўлган Али хонадонига мансуб имомларга бирин-кетин жо бўлган. Куфа яқинига чодир ўрнатиб А...

Батафсил ўқиш

Хизр

Хизр — (ас) (Хизир, Ҳазрати Хизр, Хизр бува, Хизр-Илёс) - Қуръонда "Аллоҳнинг қули" номи билан тилга олинган тақводор зот. Х. (ас) одамларда Аллоҳга бўлган еътиқодни мустаҳкамлаш учун Исо, Илёс ва Идрис сингари абадий ҳаёт ато етилган пайғамбарлардан ҳисобланади. Ривоятларга кўра, Х. (ас)...

Батафсил ўқиш

Хирож

Хирож — харож (араб. - солиқ) - 1) ўрта аср мусулмон давлатларида ер солиғи. Дастлаб Х.ни Араб халифалигада фақат ғайридинлар тўлашган. Мусулмонлар ушр солиғи тўлаганлар. Кейинчалик ер егалари, асосан, мусулмонлар бўлгач, Х. умумий ер солиғига айланган. Х. алоҳида шахсдан ёки жамоадан (бутун қишлоқ...

Батафсил ўқиш

Хирқа

Хирқа — (араб. - ямоқ, қуроқ) - жунли матодан тикилган устки кийим. Асосан, сўфийлар кийган. Х. одатда сўфийликда пирдан шогирдга ўтган, узоқ вақт кийилгани сабабли у кўпинча ескирган, қуроқ ва ямоқ бўлган. Х. ўзбеклар орасида жанда деб аталган.

Батафсил ўқиш