Ҳадд

Ҳадд — ("тўхтатиш", "чора кўриш") - Қуръон ва суннага кўра, одоб-ахлоқ ва жамоат тартибига доир жиноятлари учун бериладиган жазолар: куфр, бузуқилиқ, сохта гувохлик, туҳмат қилиш, ичкиликбозлик, ичириб маст қилдириш, қиморбозлик, саллаллоҳу алайҳи ва салламдо қоидаларини бузиш, қ...

Батафсил ўқиш

Ҳадис

Ҳадис — (араб. - "хабар", "янгилик"), ҳадислар - Муҳаммад (саллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг айтган сўзлари, қилган ишлари, кўрсатмалари тўғрисидаги ривоятлар. Икки қисмдан иборат бўлади: матн ва иснод. Ҳ. икки турга бўлинади: 1. Ҳадиси қудсий; 2. Ҳадиси Набавий. Ҳ.лар еътиборга о...

Батафсил ўқиш

Ҳаж

Ҳаж — Маккани зиёрат қилиш, исломнинг беш асосий рукнларидан бири. Ҳ. амали уни адо етишга қурби етган барча мусулмонлар учун (жуда бўлмаганда умрида бир марта) фарздир; унга қурби етмаганлар ўзларининг ўринларига "ўринбосар" (вакил ал-Ҳ.) юборишлари мумкин. Ҳ. зулҳижжа ойида амалга оширил...

Батафсил ўқиш

Ҳайбар

Ҳайбар — Мадинадан шим.да жойлашган воҳа; мил. ав. 6-а.даёқ мавжуд бўлган. Мил. 7-а.да Ҳ. ҳосилдор, серсув, хурмозор ва далалари бўлган бир неча водийларда жойлашган. Аҳолиси яҳудий деҳқонлар ва яҳудийликни қабул қилган араблардан ташкил топган еди. Муҳаммад (саллаллоҳу алайҳи ва саллам) тахм. 1,5 м...

Батафсил ўқиш

Ҳайдария

Ҳайдария — (ҳайдарий) - ўрта асрларда ва янги даврда Ерон ва унга қўшни мамлакатларда мавжуд бўлган сўфийлик ва шиаликка мансуб уч гуруҳнинг умумий номи. 1. 12-а.нинг охирида Хуросонда пайдо бўлган ва асосчиси - шайх Қутбиддин Ҳайдар Завўий (1221 й. в.е., Завода дафн етилган, у Турбати Ҳайдарий деб...

Батафсил ўқиш

Ҳайит

Ҳайит — (араб. ийд - байрам) мусулмонларнинг диний байрами. Ислом анъанасида иккита Ҳ. расман диний байрам сифатида нишонланади: катта Ҳ. ёки қурбон Ҳ.и (арабча ийд ал-кабир, ийд ал-адҳо) ва кичик Ҳ. ёки рўза Д.и (арабча ийд ас-сағир, ийд ал-фитр). Қурбон Ҳ.и ҳаж маросими ва қурбонлик қилиш билан, р...

Батафсил ўқиш

Ҳакам

Ҳакам — ("донишманд") - одатий ҳуқуқ билимдони. Унга худди судядек турли ҳуқуқий масалаларни ечиш учун мурожаат қилишган. Жоҳилият даврида Арабистонда Ҳ. қабила бошлиғи (шайх) лашкарбоши (қоид) ва башоратчи (коҳин) қаторида қабила раҳбариятига кирган. Исломнинг дастлабки ўн йилликларида ун...

Батафсил ўқиш

Ҳалол

Ҳалол — ("еркин", "боғланмаган", "тугунни ечиш") - 1) Руҳсат бериш; фарз, мандуб ва мубоҳ тушунчаларига кирувчи руҳсат етилган хатти-ҳаракатлар; ман етилган хатти-ҳаракатлар (ҳаром)нинг зидди. Ҳ. ҳақидаги масалаларни фиқҳнинг аҳком бўлими ўрганади. Шариатда еса, ҳаромли...

Батафсил ўқиш

Ҳамўил

Ҳамўил — туморлар, мунчоқлар. Синонимлари хурз (кўплиги ахроз), ҳамайя, ҳафиз, уза, маъаза, нусха, тилсам ёхуд тиласм (юнончадан) ва б. Илоҳиётчилар доим Ҳ.дан фойдаланишни қоралаганлар, лекин халқ орасида у кенг тарқалган; Ҳ.ни одатда дарвиш ва дуохонлар тайёрлашган. Ҳ. варақача ёки ёзуви, белгилар...

Батафсил ўқиш

Ҳанафийлик

Ҳанафийлик — суннийликдаги диний-ҳуқуқ мазҳабларидан бири. Абу Ҳанифа асос солган. Ундан кейин Ҳ. мазҳаби қоидалари Абу Юсуф Ёқуб (795 й. в.е.), Муҳаммад аш-Шайбон (804 й. в.е.), Қудурий (1036 й. в.е.) ва б. асарларида ишлаб чиқилган. Бу мазҳаб тарафдорлари фиқҳнинг тўрт асосий манбаини еътироф етиш...

Батафсил ўқиш