Мавлавийлар

Мавлавийлар — мавлавия- сўфийлик тариқати. Тахм. 1240 й.да Жалолиддин Румий Кўния ш.(Кичик Осиё)да асос солган. Румийни кўпинча "мавлоно" ("жаноб") деб аташган. Шундан тариқат номи олинган. Тариқат фаолияти Ерон, сўнгра Туркия ҳудуди билан чекланган. М. тариқатига аввал шаҳар аҳо...

Батафсил ўқиш

Мавло

Мавло — (кўпликда - маволи) - 1) раҳнамо, ҳомий, жаноб (Қуръонда Аллоҳ ҳақида: 3:150/ 143; 8:40/41 ва б., одатда мавлоно - "бизнинг жаноб", "хожамиз" шаклида); 2) ҳомийликдаги шахс, кўпинча озод етилгандан сўнг хожаси ёки унинг меросхўрларига маълум даражада қарамлик ришталарини...

Батафсил ўқиш

Мадина

Мадина — (араб. - шаҳар, тўлиқ араб. номи -Мадинат Расулуллоҳ ёки Мадинат ан-набий -пайғамбар шаҳри) - Саудия Арабистонининг шим.-ғарбий қисмидаги шаҳар. Ҳижоз вилоятида. Халқ уни М.и мунаввара -Нурафшон шаҳар деб еъзозлайди. Маккадан 400 км шимолда жойлашган. М.га асос солинган вақт номаълум. Қад....

Батафсил ўқиш

Мадраса

Мадраса — (араб. - дарс ўқитиладиган жой, дарсхона) - исломда ўрта ва олий махсус диний ўқув юрти. Яқин ва Ўрта Шарк мамлакатларида уламолар ва мактабдорлар, давлат идора ходимларини тайёрлаган. Ислом мамлакатларида М. ҳақидаги илк маълумотлар 10-а.га оид бўлиб, улар Хуросон ва Мовароуннаҳрда жойлаш...

Батафсил ўқиш

Мажлис

Мажлис — (кўплиги - мажолис) - ўтириш жойи; предмет маъносида - ўриндиқ, курси; кенгаш, йиғилиш жойи; машғулотлар ўтказиладиган хона (масжид, мадраса ва б.да); аудитория; дарс, маъруза; дарс, маърузани ёзиб бориш; қабул, аудиентсия (қабул маросими); қабул зали; кенгаш, йиғилиш, учрашув, компания. Ту...

Батафсил ўқиш

Мажусийлик

Мажусийлик — 1) Мажусий - қуёш ёки оловга сиғинувчи одам. Ислом дини келмасдан бурун ажам халқдари М. еътиқодига мансуб едилар. М. калимаси куёш ёки оловга сиғинган кишиларда ҳозирга қадар атама сифатида қўлланилади. 2) яккахудолик (монотеизм) пайдо бўлгунга қадар вужудга келган диний еътиқодлар, ма...

Батафсил ўқиш

Маздакийлик

Маздакийлик — ал-Маздакия (форс. маздакиён) - маздакийлар, 5-а. охири - 6-а.да сосонийлар Еронида вужудга келган ва исломнинг дастлабки асрларида халифаликнинг Шарқий қисмида мавжуд бўлган зардуштийлик тарикатларидан бирининг номи. Асосчиси Маздак (исм ёки фахрий лақаб) шарафига шундай ном олган. М....

Батафсил ўқиш

Мазолим

Мазолим — (ҳукм ал-мазолим, ёки назар ал-мазолим - ғайриқонуний ҳаракатларни кўриб чиқишнинг қисқартмаси) - қилинган адолатсизлик устидан тушган шикоятни давлат бошлиғи ёки унинг вакили томонидан кўриб чиқилиши, аппелятсия (шикоят) суди. Исломда М. тартиби жоҳилият даврида ноҳақ чиқарилган ҳукм усти...

Батафсил ўқиш

Мазҳаб

Мазҳаб — (араб. - йўналиш, оқим, йўл, таълимот), шариат мазҳаблари — исломда диний ҳуқуқ тизимлари ва йўналишлари. 8-9-а.ларга к.елиб шариатнинг шаклланиши жараёнида ҳуқуқшунослик - фиқҳ соҳасида жуда кўп М.лар юзага келган. Ҳоз. вақтда суннииликда тўртта М. - ҳанафийлик, моликийлик, шофиъийлик, ҳан...

Батафсил ўқиш

Макка

Макка — мусулмонларнинг муқаддас шаҳри. Саудия Арабистонининг ғарбида, Қизил денгаз соҳилидан 80 км узоқликда тоғлар орасида жойлашган бу шаҳарни араблар Умм ул-Қурро, Умм ул-Мадоин, яъни шаҳарлар онаси деб юритадилар. Қуръонда "Бакка" номи билан келган. У Ҳижознинг маъмурий ва саллаллоҳу...

Батафсил ўқиш