Атамалар
Ҳанбалийлик
Ҳанбалийлик — суннийликдаги диний-ҳуқуқ мазҳабларидан бири. Аҳмад ибн Ҳанбал асос солган. Ҳ. ҳуқуқ тизими ўта торлиги, ҳар қандай кўринишдаги "янгилик"ка, диний масалаларда еркин фикр юритишга қаршилиги, шариат аҳкомларига риоя етишда қатъий туришлиги билан ажралиб туради. Ҳ. тарафдорлари...
Ҳаниф
Ҳаниф — (араб. - чинакам еътиқод қилувчи, тақводор) - ҳаққа мойил яккахудоликка еътиқод қилувчи тақводор одам. Мусулмонлар ривоятига кўра, исломгача Арабистонда қабила худоларига сиғинишни рад етган, зоҳид, яккахудога астойдил ишонган, лекин христианликка ҳам, яҳудийликка ҳам қўшилмаган ва Иброҳим (...
Ҳарам
Ҳарам — (араб. - саҳн, чегара) - 1) мусулмонларда муқаддас деб ҳисобланадиган, қон тўкиш, қурол олиб юриш тақиқланадиган жой, ҳудуд. Маккаи мукаррама ш. атрофида белгиланган махсус чегара ила ўралган, шаҳар ва унинг атрофидаги маълум жойларни ўз ичига олган минтақа. Бу ҳудуд Пайғамбар (саллаллоҳу ал...
Ҳаром
Ҳаром — (араб. - ман қилинган, тақикланган) - шариатда ҳеч қандай шубҳасиз, очиқ-ойдин равишда ман қилинган нарса. Арақ, нажосат тушган сув каби ичимликлар, чўчқа гўшти, Аллоҳнинг исми айтилмай сўйилган ҳайвонлар гўшти, еркак кишиларга ипак кийимлар ва никоҳида бўлмаган шахс ила жинсий алоқада бўлиш...
Ҳафтияк
Ҳафтияк — (форс. - еттидан бир) - Қуръони каримнинг еттидан бир қисми битилган китоб. Ёш қориларга қулай бўлсин учун Қуръон сураларидан бир нечтаси (13-14 та) танланиб, қироат китоби шаклига келтирилган, уни талабалар олдинги даврда бошланғич мактабларда дарслик сифатида ўқиган. Ўтмишда Туркистондаг...
Ҳашвийлар
Ҳашвийлар — ал-Ҳашавия (ёки аҳл ал-ҳашв) - антропоморфик (худони инсон қиёфасида тасаллаллоҳу алайҳи ва салламвур етувчи) қарашларни тарғиб етган мусулмон анъаначилари (традитсионалистлар)нинг лақаби. 8-а.да антропоморфик иборалар қўллаган, Қуръон ва илоҳий такдири азални абадий еканлигини еътироф е...
Ҳашшошийлар
Ҳашшошийлар — (араб. - ҳашиш чекувчилар, гиёҳвандлар) - исмоилийлар ичидаги яширин террорчилик билан шуғулланган фирқа тарафдорлари. 11-а. охирида Еронда исмоилийлар ҳаракатининг бўлиниб кетиши натижасида пайдо бўлган. Асосчиси - Ҳасан ибн Саббоҳ (1124 й. в. е.). Ероннинг шим.-ғарбидаги тоғлар ораси...
Ҳаққ
Ҳаққ — ("асл", "ҳақиқий", "ҳақиқат") - воқелик ҳақида билдирилган фикр воқеликка тўғри : келишини англатувчи термин; фикр ! мулоҳазаларнинг воқеликка мос келиши сидқ | термини билан ифодаланган. Бу икки термин ; кўпинча синоним сифатида ишлатилган, бироқ қўлланиладиган...
Ҳидоя
Ҳидоя — (араб. - қўлланма; тўла номи "ал- : Ҳидоя фи шарҳ ал-Бидоя" - "Бидоя(китоби)нинг шарҳи бўйича қўлланма") - ; суннийликнинг ҳанафийлик мазҳабида кенг И тарқалган шариат қўлланмаси (кодекси). Қўлланмани Бурҳониддин Марғиноний 13 йил давомида ёзган. Уни яратишда Бурҳониддин...
Ҳидоят
Ҳидоят — (араб. - тўғри йўл) - ҳақиқий еътиқод йўлидан юриш. Залолатнинг қарама-қаршиси. Ҳ. Аллоҳ ўз бандалари учун кўрсатган енг тўғри йўл ҳисобланади. Қуръони каримнинг юзлаб оятларида Ҳ. тўғрисида маълумотлар бор. Уларда таъкидланишича, аллоҳ таоло Ҳ. йўлига ҳаммани ҳам бошламайди, балки ўзи хоҳл...