Атамалар
Хоксор
Хоксор — сўфийлик тариқати; 18-а. охирида жалолия-сухравардия тариқати (Шим. Ҳиндистонда Саййид Жалолиддин Ҳусайний томонидан 14-а. ўртасида асос солинган)дан мустақил бўлиб ажраб чиққан; ўзига ҳайдария (Мир Ҳайдария) ва қаландариянинг бир қанча гуруҳ ва жамоаларини, шунингдек, неъматуллоҳийларнинг...
Холидобозий
Холидобозий — Абу Ишоқ Иброҳим ибн Муҳаммад ал-Холидобозий ал-Марвазий (? -951/952) - шофиъийликдаги йирик имом, муҳаддис, фақиҳ. Марв вилоятидаги Холидобоз қишлоғида туғилган. Бағдоддаги ал-Мансур масжидида фиқҳдан таълим берган. Самъонийнинг ёзишича, турли мамлакатлардан толиби илмлар унинг ҳузури...
Хонақоҳ
Хонақоҳ — дарвишлар, қаландарлар, шунингдек, ғариб ва мискинлар тўхтайдиган, истиқомат қиладиган уй - қаландархона, дарвишхона. Мусулмон мамлакатларида зовия, такъя, работ номлари билан ҳам юритилади.
Хорижийлар
Хорижийлар — (араб. - ажралиб чиққан, исёнчи) - исломдаги илк оқим тарафдорлари. Халифа Али билан умавийлар ўртасидаги кураш давомида 7-а.нинг 2-ярми бошларида вужудга келган. Тахт учун курашда Али(кв) Муовия тарафдорлари (умавийлар) билан музокара олиб боришга кўнган. Бу ҳол Али(кв) ҳақиқий ворисли...
Христианлик
Христианлик — жаҳонда кенг тарқалган динлардан бири. Европа, Америка мамлакатларида, Австралияда, фаол миссионерлик ҳаракати натижасида Африка, Яқин Шаркда ва Узоқ Шарқнинг бир неча минтақаларида кенг ёйилган. Х. черкови маълумотларига кўра, жаҳонда бу динга 1 млрд.дан ортиқ киши еътиқод қилади. Х.н...
Хуваҳдрзода
Хуваҳдрзода — (лақаби; асл исми Абу Бакр Муҳаммад ибн ал-Ҳусайн ал-Қудайдий ал-Бухорий) (? - 1090) - бухоролик таниқли муҳаддис, муфассир ва фақиҳ. Самъонийнинг ёзишича, қози ва имом Абу Собит Муҳаммад ибн Аҳмад ал-Бухорийнинг жияни бўлгани учун Х. деб лақаб берилган. Унинг 5 устози ва 3 шогирди бор...
Хумс
Хумс — (араб. - бешдан бир) - ислом анъанасида мусулмон қўшинлари қўлга туширган ўлжаларнинг (қ. Ранимат) бешдан бир қисми. Уни аввал Муҳаммад (саллаллоҳу алайҳи ва саллам) ихтиёрига, кейинчалик халифалар хазинасига (қ. Байт ул-мол) ажратилган, қолган қисмини ҳарбий бошлиқлар ўзлари ва лашкарларга т...
Хуррамйилар
Хуррамйилар — хуррамия (форс. хуррамдин - "хуш, хуррам еътиқодга ега") - суннийликка қарши бўлган монийлик-маздакийликка хос оқимларнинг умумлашма номи. 8-10-а.ларда Еронда Х. шиори остида ғалаёнлар бўлган. Зардуштийлик муҳитида - бидъатчи секта бўлиб, номи зардуштийларнинг ўзларини аташла...
Хутба
Хутба — (араб. - таргабот, нутқ) - жума намози олдидан ва ҳайит намозидан кейин хатиб (масжид имоми)нинг ваъзхонлиги, диний панд-насиҳат. Ўрта асрларда Х.нинг муҳим сиёсий аҳамияти бўлган. Намозхонлар мамлакат ҳукмдори исмини айтиб, унинг ҳаққига дуо қилишлари лозим еди. 9-а. 2-ярмидан айрим хукмдор...
Хуфтон
Хуфтон — (форсча - ухлаш) - 5 вақт ўқиладиган намознинг бири. Унинг вақти шом намози вақтининг тугаши билан киради. Яъни, тақрибан кун ботгандан бир ярим соат кейин кириб, бомдод вақтигача давом етади. Х. намози учун енг баракотли, кулай вақт туннинг учдан биринчи қисми ҳисобланади. Х. намози 4 рака...