Қорихона

Қорихона — қорилар тайёрланадиган диний ўқув юрти. Дастлаб араб мамлакатларида, кейинчалик Ўрта Осиёда пайдо бўлган. Қлар одатда ески мактаблар қошида ва катта мозорлар ёнида очилган. Қ.га ески мактабни тугатган 10 ёшдан катта ўғил болалар қабул қилинган. Қ.лар хусусий бўлиб, домлалар даромади болал...

Батафсил ўқиш

Қошоний

Қошоний — (ёки ал-Қоший), Камолиддин Абдураззоқ ибн Аҳмад (? - 1329) - йирик мутасаллаллоҳу алайҳи ва салламвиф ва шархловчи. Унинг таржимаи ҳолига оид маълумотлар оз. Қошонда туғилиб ўсган. Нуриддин Абдусамаднинг шогирди, Ибн Арабий ва унинг ваҳдати вужуд таълимотининг ашаддий мухлиси бўлган. Мана...

Батафсил ўқиш

Исломшунослик

Исломшунослик — диншуносликнинг ислом тарихи, манбалари ва маросимларини ўрганувчи, тадқиқ қилувчи соҳаси. Ислом дини ва унинг ёзма манбалари пайдо бўлгандан кейин И. ислом тарқалган мамлакатларда, хусусан, Мовароуннаҳрда ривожланди. Айниқса, ҳоз. Ўзбекистон заминида етишиб чиққан имом Бухорий, Абу...

Батафсил ўқиш

Исмоил

Исмоил — (ас) - Қуръонда номи зикр қилинган пайғамбарлардан бири. Иброҳим (ас)нинг аёли Сорадан фарзанди йўқ еди. Иброҳим (ас) Аллоҳга дуо қилиб фарзанд ато етишини сўради. Иброҳим (ас)нинг фарзандга бўлган иштиёқини сезган Сора ўзи фарзанд кўрмаётгани учун Иброҳим (ас)га ўзининг Ҳожар исмли жорияси...

Батафсил ўқиш

Исмоилийлар

Исмоилийлар — шиалик ичида вужудга келган асосий фирқалардан бирининг тарафдорлари. И. ҳаракати 8-а. ўрталарида бошланган. 10-11-а.ларда Яқин ва Ўрта Шаркда кенг тарқалган, имом Жаъфар ас-Содиқ (қ. Жаъфарийлар) вориси масаласи юзасидан шиалар ўртасида келиб чиққан ихтилоф билан боғлиқ. И. турли давр...

Батафсил ўқиш

Исноашъарийлар

Исноашъарийлар — (араб. - ўниккичилар, яъни ўн икки имом тарафдорлари) - қ. Имомийлар.

Батафсил ўқиш

Иснод

Иснод — (араб. - тиргак, далил, асос) - исломда ҳар бир ҳадиснинг таркибий қисми. И. -айтилган сўзни айтувчисига боғлашлик. Муҳаддис олимлар санад билан И.ни бир маънода қўллайдилар. Ҳадиснинг бошланишида уни биринчи бўлиб айтган ва ешитган кишидан бошлаб, ҳадисларни тўпловчига қадар барча шахсларни...

Батафсил ўқиш

Исроилиёт

Исроилиёт — яҳудийлар ва насронийлардан ўтиб қолган олдинги умматларнинг ва набийларнинг қиссаларига тегапши ривоятлар. Таврот ва Инжилда ворид бўлган хабарлар қисман Қуръони каримда ҳам зикр етилган. Мас., Одам(ас) ва унинг ерга тушиши қиссаси, Мусо(ас) билан қавми яҳудийларга тегишли накдлар, Исо(...

Батафсил ўқиш

Истислоҳ

Истислоҳ — (араб. - манфаатларни ҳисобга олиш) - фиқҳнинг қўшимча манбаларидан бири, унинг меъёрларини ақл-идрок билан ифодалаш усули (қ. Ижтиҳод). И. "мутлақ манфаатлар" атамасининг синоними. И. тушунчаси асосида мусулмонлар динини сақлаш, уларни ҳаётда қўллаб-қувватлаш, авлоднинг ақл-идр...

Батафсил ўқиш

Истиғфор

Истиғфор — (араб.) - Аллоҳдан гуноҳни кечиришни, афв етишни сўраш. Кимки қилган гуноҳ ишлари учун астойдил тавба қилса, Аллоҳ тавбасини қабул етади, деган қатъий ишончга асосланади. Ҳадислардан бирига кўра, инсон ёмон ишнинг ортидан яхши иш қилса, ўша ёмонлигини ювган бўлади. Қуръони каримда "....

Батафсил ўқиш