Атамалар
Мударрис
Мударрис — (араб. - дарс берувчи) - мадраса ўқитувчиси. М.лар муайян илоҳиёт фанидан дарс берган. Ҳозир мадрасалар ва диний ун-тларда фақат диний илмлардан емас, дунёвий фанлардан дарс берувчилар ҳам М. деб аталади.
Мужассимийлар
Мужассимийлар — ал-Мужассима ("жисмлантирувчилар") - Аллоҳни жисм сифатида тасаллаллоҳу алайҳи ва салламвур етувчи турли ақидавий мактаблар издошларининг умумий номи. М. номи кўпинча ал-мушаббиҳанинг синоними сифатида қўлланилган. Шиа ақидаси асосчиларидан бўлган Ҳишом ибн ал-Ҳакам (814 й....
Мужоҳид
Мужоҳид — (араб. - еътиқод учун, муқаддас иш учун курашчи; айнан - жиҳод урушининг иштирокчиси) - Шаркдаги барча мусулмон мамлакатларида ишлатиладиган тушунча. Илк исломда ва ўрта асрларда М. худо йўлида жанг қилувчи, деб талқин етилган. Йирик ислом руҳонийлари ёки ташкилоглари бирор урушни жиҳод (ғ...
Мужтаҳид
Мужтаҳид — (араб. - интилувчи, ғайрат қилувчи) - ўрта асрларда исломда ижтиҳод ҳуқуқига ега бўлган, яъни мустақил равишда диний ақидавий ва ҳуқуқий масалалар бўйича хулоса бера оладиган ва ҳукм чиқара оладиган шахс. Суннийларда диний ҳуқуқ мазҳабларининг асосчилари, шиаларда юқори мартабали руҳонийл...
Мукотаб
Мукотаб — фиқҳда ўзини ўзи сотиб олиши ҳақида ёзма битим тузган кул (чўри). Битим тўлов микдори, тўлов муддати ва шартларини белгилаган. Битим имзолангандан еътиборан хўжайин қулга бўлган егалик ҳуқуқининг бир қисмидан маҳрум бўлган (фақиҳларнинг иборасига кўра, қул "хўжайиннинг мулкидан чиқади...
Мулк
Мулк — М и л к (кўплиги - амлок) - маънодош бўлган ва кўпинча аралаш ҳолда қўлланиладиган истилохдар (МЛК ўзагидан -"ега бўлмоқ"). Мулк ҳам чекланмаган ҳокимият (жумладан, подшо ҳокимиятини) ва шак-шубҳасиз хусусий егаликни, ҳам мана шу хусусий егалик объектини, милк еса - фақат хусусий ег...
Мулла
Мулла — Ўрта Шарқ, Марказий Осиё мамлакатларида мусулмон одатининг билимдони, дин хизматчиси, диний мактаб ўқитувчиси; саллаллоҳу алайҳи ва салламодли, илмли одам.
Мулҳид
Мулҳид — араб. худосиз, атеист, даҳрий, кофир сўзининг синоними. Ислом динида худосиз М. деб аталади.
Мунофиқлар
Мунофиқлар — (араб. - иккиюзлама) - ислом тарихига хос тушунча. Динни юзаки қабул қилиб, ўзи еса, аввалги қабилавий динига сиғинишни давом еттирган арабларга нисбатан қўлланилган. М. истилоҳи Қуръоннинг Макка даврига хос илк сураларида кўп тилга олинган, Мадина даврида ўзини исломни қабул қилган қил...
Муржиъийлар
Муржиъийлар — (араб. - кечиктирмоқ, муддатни чўзмоқ) - илоҳиёт оқими тарафдорлари. 7-8-а.ларда пайдо бўлган. Халифаликда умавийлар ҳокимиятига қарши кураш кучайган даврларда илоҳиётда гуноҳкор ва унинг тақдири масаласи муҳим ўрин олган. Катта гуноҳ қилганни дарҳол жазолаш тарафдори бўлган хорижийлар...