Атамалар
Насоро
Насоро — (араб. - насроний сўзининг кўплиги; масиҳийлар, христианлар). Қуръони каримда Исо пайғамбарга ергашган диндорлар шу ном билан аталган. Бу сўзнинг келиб чиқишига сабаб - Исо Масиҳ Носира номли шаҳарда туғилган бўлиб, уни Носирий деб атар едилар. Унга ергашган кишини еса, насроний деб юрита б...
Насх
Насх — (араб. - бекор қилиш) - Қуръон оятларидан айримларининг қироати ва ёзувини ўзгаришсиз сақлаган ҳолда, уларни фақат амалдан қолдириш, татбиқ етмаслик. Шу каби оят - "мансух", уни бекор қилувчи оят -"носих" деб аталади. Ислом тарихига кўра, Қуръон оятлари яхлит емас, балки в...
Нақиб
Нақиб — (араб. - бошлиқ, етакчи, раис) -ўзларини Муҳаммад (саллаллоҳу алайҳи ва саллам) авлодларвдан деб ҳисоблайдиган сайид (ўзбеклар орасида -тўра)лар жамоаларининг етакчилари, раҳбарларининг лавозими. Н. лавозим сифатида ўрта асрларда халифалар ҳукмронлиги даврларида вужудга келган, ҳукмдорлар Н....
Нақшбандийлик
Нақшбандийлик — тасаллаллоҳу алайҳи ва салламвуф тариқатларидан бири. Баҳоуддин Нақшбанд асос солган. Н. таълимотининг асосида "кўнгил Худода бўлсин-у, қўл иш билан банд бўлсин" ("дил ба ёру, даст ба кор") шиори ётади. Унга кўра, дилни Аллоҳ билан боғлаган ҳодда касбу ҳунар ва қў...
Неъматуллоҳийлар
Неъматуллоҳийлар — шиаликдаги сўфийлик тариқати тарафдорлари. Шиаларнинг 5-имоми Муҳаммад ал-Боқир авлодидан ҳисобланган сайид Неъматуллоҳ Валий (1330-1431) асос солган. У Самарқанд, Ҳирот, Язд ва кўпроқ Кермонда яшаган. Хонақоҳи ва мақбараси ўша ерда. Султон Шоҳруҳ (ҳукмронлик даври 1405-1447) Н. в...
Никоҳ
Никоҳ — завож ("турмуш куриш", уйланиш; синонимлари завож, урс) - тенгҳуқуқли никоҳ. Исломда Н. тартиби жоҳилият давридага оила-ҳуқуқий муносабатлар асосида шаклланган ва исломнинг дастлабки даврларида батафсил ишлаб чиқилган. Исломда Н. Аллоҳга хуш келадиган амаллардан саналади, унга ҳар...
Номаҳрам
Номаҳрам — қ. Маҳрам
Носут
Носут — оромийча "инсон табиати". Даставвал "ўта" шиалар орасида тарқалган. Улар Алини, ўзларининг имомларини ва гоявий раҳбарларини илоҳийлаштирганлар ва Аллоҳ ёки "илоҳий руҳ" (руҳ илоҳ) Н.га жойлашиши мумкин деб даъво қилганлар. Бу истилоҳни шиалардан ал-Ҳаллож олган...
Нубувват
Нубувват — (араб. - пайғамбарлик) - шиалик илоҳиётига хос тушунча, унинг 5 ақидасидан бири. Пайғамбар ва унинг вазифасини ақида сифатида тан олиш ва унга ишониш (қ. Шиалик).
Нур
Нур — илоҳий ҳақиқат, диний билимни ифодаловчи илоҳий нур ҳақидага тушунча. Ислом дини томонидан қад. динлардан (яҳудийлик, христианлик) ва юнон гаостикларидан ўзлаштирилган. Қуръонда Н. - Аллоҳнинг ўзини ҳам англатган ("осмонлар ва ер нури") (24:35) ва Уни ўз пайғамбари Муҳаммад (саллалло...