Атамалар
Васия
Васия — (кўплиги васая; туркийча - васият) - 1) ўлим тўшагида ётган кишининг сўнгти иродасини ифода етувчи топшириқ. В. ҳақида Қуръонда кўрсатма берилган. Мол-мулкнинг барча турлари, муносабатлар, иш юзасидан топшириқлар, қариндош-уруғларга кўрсатмалар хуллас, "сўнгти хоҳиш-истак"ни англат...
Васл
Васл — (араб. - "етишиш", "висол") - тасаллаллоҳу алайҳи ва салламвуфда "фано" мақомидан кейинги мартаба, "Фано" мақомига етган солик Аллоҳнинг ҳақлиги ва улуғлига тўғрисидаги фикру зикрга ғарқ бўлиб, фоний дунёдага борлиқ нарсаларни унутиб юборган бўлса, &quo...
Ваъз
Ваъз — хитобат - исломда, асосан, яхшилик ва езгуликка чақирувчи даъват. В. ибрат мазмунида ҳам ишлатилади. В. айтувчилар, бу борада мутахассис бўлган шахслар "воиз" деб юритилади. Исломдага илк воизлардан бири Ҳасан Басрий (728 й.в.е.) бўлган. У гарчи араб бўлмаса-да, араб нутқининг машҳу...
Ваҳдоният
Ваҳдоният — (араб. - яккалик, ягоналик) -Аллоҳнинг якка-ягоналигани таниш ва еътироф етиш. Исломнинг асосий ғояси ҳисобланади. Яҳудийлик ва христианлик яккахудолик ғоясини ҳимоя қилса ҳам, бу динларда В. узил-кесил шаклланмаган. Қуръони каримда айтилганидек, яҳудий динида Узайр пайгамбар, христиан д...
Ваҳий
Ваҳий — диний еътиқодга кўра, Аллоҳ таолонинг ўз пайғамбарларига фаришталар орқали юборган буйруқ ёки кўрсатмалари. В. аниқ ва равшан қилиб айтилган. Лекин баъзи В.лар тушда кўрилган ишорат шаклида ҳам бўлган. Мас., ҳазрат Иброҳим (ас) нинг тушида "ўғлинг Исмоил (ас) ни қурбонлик қил" деб...
Ваҳҳобийлик
Ваҳҳобийлик — ислом динининг ҳанбалий мазҳабидаги оқим. Арабистон я. о.нинг марказий қисмида 18-а. ўрталарида пайдо бўлган. Асосчиси - Муҳаммад ибн Абдулваҳҳоб. У 1703 й. Уяйна деган жойда, қози оиласида туғилган. Дастлабки таълимни ўз отасидан олгач, ўспиринлик йиллари Арабистон ва кўшни ўлкалар бў...
Вирд
Вирд — (араб. - вазифа) - тарк қилмай доим бажариб туриладиган вазифа, дуо; тасаллаллоҳу алайҳи ва салламвуфда шайх ва муридларнинг кундалик ўқиб юришлари учун зарур бўлган Қуръони карим гиловати, зикр, тасбеҳ ўгариш, дуо, салавотлар. Улар кечки ва тунга ибодатлар орасида адо етилиб, тариқатнинг асо...
Воизлик
Воизлик — (араб. ваъз - тарғиб, нутқ) -ваъзхонлик, нотиклик. В. арабларда, умуман мусулмон Шарқида қадимдан мавжуд бўлиб, дабирлик, хатиблик, музак-к и р л и к ва б. кўринишларга ега бўлган. Савлат аҳамиятига молик ёзишмалар, мактублар ва б. ҳужжатларни ўқиб бериш билан шуғулланувчилар дабирлик, ҳай...
Вужуд
Вужуд — (араб. - "борлик", "бўлишлик", "мавжудлик") - тасаллаллоҳу алайҳи ва салламвуфда. Аллоҳнинг борлиги ҳақидаги ақида. Аллоҳнинг бор бўлиши ўз-ўзидан зарурлиги "вожиб ул-вужуд" деб аталади. Аллоҳдан бошқа мавжудотлар еса, "мумкин ул-вужуд" деб н...
Хабар
Хабар — (кўплиги ахбор; "дарак", "янгилик", "ҳикоя") - Муҳаммад (саллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг сўзлари ва хатти-ҳаракатлари ҳақида ривоят (бу маънода синоними ҳадис, асар) - Қуръон ва ҳадисларда бу сўз ўзининг одатдаги - "дарак", "билдириш" маънос...