Атамалар
Румий
Румий — Жалолиддин Муҳаммад ибн Баҳоуддин Муҳаммад ал-Балхий (1207-1273) - шоир, мутафаккир, мавлавийлар (мавлавия) тариқатининг норасмий шайхи. Балх (Шим. Афғонистон)да туғилган. Отаси - Муҳаммад ибн ал-Ҳусайн ал-Хатибий ал-Балхий (1148-1231) Хоразмшоҳлар давлатида "Султон ул-уламо" (&quo...
Рустуфағний
Рустуфағний — Абул Ҳасан Али ибн Саид ар-Рустуфағний (? - 961) - ҳанафийликдаги машҳур муҳаддис, фақиҳ. Самарқанд вилоятидаги Рустуфағн (Рустуфагн) қишлоғида туғилган. Фиқҳга доир 3 та асар ёзган. Самъонийнинг маълумотига кўра, Самарқанднинг йирик фақиҳлари, жумладан, Абу Мансур Муҳаммад ибн Муҳамма...
Руҳобод
Руҳобод — Самарқанддаги Шайх Бурҳониддин Соғаржий мақбараси (14-а.). Амир Темур мақбарасининг шим.да жойлашган чорқирра шаклидаги гумбазли бино. Шайх Бурҳониддин Соғаржийни Амир Темур ўзига маънавий пир деб қабул қилган. Соғаржий 10-а.да Сомонийлар даврида яшаб, авлиёликда Кутб поғонасига кўтарилган...
Рўза
Рўза — (форс. - рўза, кундузги иш; араб тилида "саллаллоҳу алайҳи ва салламм" дейилиб, бирор нарсадан ўзини тийиш маъносини англатади) - исломдага бешта рукн (мажбурият)дан бири. Ҳар йили бир ой -Рамазон ойида Р. тутиш фарзлиги Қуръони каримда қайд етилган. Бунда бомдод намози вақтининг бо...
Сабаийлар
Сабаийлар — ас-Сабаъия - "ўта" шиаларнинг ғоявий ўтмишдошлари; Абдуллоҳ ибн Сабаънинг издошлари. Сунний муаллифлар С.ни Али (кв) ибн Абу Толибни илоҳийлаштиришни тарғиб қилган исломдаги енг дастлабки гуруҳ деб ҳисоблашган. Ривоятларга кўра, Али (кв) уни худо деб еълон қилган С. гуруҳини гу...
Сабр
Сабр — ғам-кулфат, азоб-мусибатларга чидаш, тоқат қилиш; ўз ихтиёри билан нафсни тийиш; ёқмаган нарса содир бўлганда Аллоҳ таолодан қўрқиб ва Унинг розилигидан умидвор бўлиб ўзини тутишлик. Исломда тўғри йўлдан адашмасдан бориш учун киши ўз майлларини сўндириши лозимлиги таъкидланади. С.ли бўлиш мус...
Садақа
Садақа — (араб. - чин дилдан қилинган еҳсон) - хайр-еҳсон. С. бериш ҳақида Қуръонда ҳам таъкидлаб ўтилган. С. ҳақидаги масалаларни фиқҳнинг уқубот ва аҳком бўлимлари талқин қилади. С. бериш имкони бўлган ҳар бир киши учун зарур ҳисобланади, бу иш мандуб амаллардан саналади. Бировга С. бера олишга қу...
Садр
Садр — (араб. - олд, кўкрак) - мусулмон мамлакатларидаги турли мансабдор шахсларга бериладиган унвон. Бу унвон баъзан дин пешволарига ҳам берилиб, уларга бутун давлатнинг ёки бирор вилоятнинг вақф ишларини бошқариш вазифаси юклатилган. Мас., 12-13-а.ларда Бухорода ҳукмронлик қилган бурҳонийлар Садри...
Сажда
Сажда — (араб. - ибодатда ерга егалиш, ерга бош қўйиш) - намоз ўқишдаги ҳолатлардан бири. Ҳар бир ракаатдаги охирга ҳаракат, бунда намоз ўқиётган диндор тиз чўккан ҳолда олдинга егилиб бошини ерга қўяди (яъни С. қилади) ва уч бор субҳана роббиял аъло деб тасбеҳ ўқийди.
Сажжода
Сажжода — ("таъзим қилмоқ", "тиз чўкмоқ", бошқа номлари: мусалло, бисат, хасир, хумра (араб.), жойнамоз (форс.), намозлик (турк.) -қ. Жойнамоз.