Атамалар
Қаландарлик
Қаландарлик — сўфийлик-зоҳидлик ҳаракати. Маломатишшр зохддлик мактабининг гоялари таъсирида юзага келган. Кейинчалик тсарбадар-гадо дарвишлар биродарлиги (тариқати) ҳам Қ. деб аталган. Қ. Хуросонда ва Ўрта Осиёда 11 -а. бошларида юзага келиб, дастлаб аниқ ташкилий тузилмага ега бўлмай, тарафдорлари...
Қалб
Қалб — юрак, дил- илоҳиёт ва тасаллаллоҳу алайҳи ва салламвуф тушунчаси. Қуръони каримда "Қ." сўзи 133 марта учрайди. Қ. инсоннинг диний қақиқатларни англаб оладиган, имон ва тақводорлик хислатлари жо бўлган аъзоси сифатида тавсифланади. Қуръонга кўра, Аллоҳ гунохкор, имонсиз, золим кимсал...
Қарматлар
Қарматлар — исмоилийларнинг асосий шоҳобчаларидан бири тарафдорлари. Қ. ҳаракати 9-а. охирида Жан. Ироқда вужудга келган, Сурия ва Яманга тарқалган, деҳқонлар, кўчманчи бадавийлар ва ҳунармандлардан ташкил топган. Ҳаракат ўз номини унинг раҳбари ва ташкилотчиси Ҳамдон ибн ал-Ашъаснинг лақаби Қармат...
Қасос
Қасос — (араб. бировнинг қилган ишига ўхшаш иш қилиш. Биров юриб ўтган йўлдан изма-из юриш) - қасддан одам ўлдирганни ҳам, ўзи қандай қилиб ўлдирган бўлса, шундай қилиб ўлдириш. Қ. олиш исломдан олдинги жоҳилият даврида ҳам бўлган, аммо, уларда адолатсиз равишда, тарафкашлик руҳида бўлган. Мисол учу...
Қаъда
Қаъда — (араб. - ўтириш) - 1) намознинг бир қисми, ўтирган ҳолда ибодат кдгшш ҳолати; 2) ўзбекларда вафот етган яқин кишисини хотирлаш муносабати билан аёллар томонидан ўтказиладиган одат.
Қибла
Қибла — (араб. "қарши томонда турган нарса") - мусулмонлар намоз вақтвда қараб турадиган томон. Дастлаб Муҳаммад(саллаллоҳу алайҳи ва саллам) ва унинг тарафдорлари Қуддус (Иерусалим) томонга қараб намоз ўқишган. Ҳижрий 2-йили (624) Маккадаги Каъба (Байтуллоҳ) Қуръон ояти ила (2; 144) барча...
Қиёмат
Қиёмат — (араб. - ўликларнинг тирилиши, тик туриш, ўриндан туриш) - дунёнинг тугаши ҳақидаги диний таълимот. Исломда охират ақидасини ташкил етади. Бу таълимот Қуръон сураларида охират кунининг бошланиши билан боғлиқ даҳшатли ҳодисалар, барчанинг ҳалок бўлиши, кейин одамларнинг тирилиши, ўриндан тур...
Қиёс
Қиёс — (араб. - таққослаш) - шариат манбаларидан бири (Қуръон, сунна, ижмўдан сўнг 4-си). Қ.да дастлабки 2 манба - Қуръон ва суннада берилмаган бирор ҳуқуқий масала улардаги шунга ўхшаш масала бўйича берилган кўрсатмага таққослаш йўли билан шарҳ етилган. Мас., арақнинг шайтон иши еканлиги, уруш-жанж...
Қироат
Қироат — (араб. - ўқиш) - ислом анъанасида Қуръон оятларини тажвид қоидаларига риоя қилган ҳолда, ўзига хос оҳангда ўқиш. Қ.лар ичида ислом оламида енг кўп тарқалиб, сингаб кетгани - Имом Ҳафс (805 й. в.е.) ривояти билан нақл қилинган Имом Осим (744 й. в.е.) Қ.идир. Қуръони каримнинг барча мамлакатл...
Қодёнийлик
Қодёнийлик — қ. Аҳмадия.