Атамалар
Муфти
Муфти — муфтий (араб. - фатво берувчи, диний масалаларда қарор чиқарувчи) - шариат билимдони. М. диний-ҳуқуқий масалаларни изоҳлаш, талқин қилиб бериш, шариатни татбиқ етиш борасида ҳал қилувчи ҳуқуққа ега. Одатда, унинг фикр ва қарорлари фатволарда баён етилиб, мусулмонлар учун қўлланма ҳисобланади...
Мушаббиҳа
Мушаббиҳа — (араб. - ўхшатувчилар, ўхшатиш тарафдорлари) - ислом илоҳиётида худони одамга ўхшатиб тасвирлайдиган таълимот (антропоморфизм). Ислом илоҳиёти - калом тарафдорлари М. тарафдорларини рад етиб, уларга қарши кураш олиб борган ва уларни санамга сиғинувчилар деб қараган (яна қ. Ташбиҳ, Мужасс...
Мушрикийлик
Мушрикийлик — мушриклик (араб. -шериклик, - худонинг шериклари бор, деган тушунчадан) - кўпхудоликнинг араб қабилалари ўртасвда ислом вужудга келишидан олдин кенг тарқалган содда шакли. Мушрикий қабилалар турли санам, тош ва ҳ.к.га, шунингдек, бир қанча еркак ва аёл худоларга еътиқод қилган. М. тушу...
Муъаттила
Муъаттила — ("маҳрум етувчилар", "инкор қилувчилар") - муъаттилийлар, муътазилийларнинг номларидан бири. Улар мушаббиҳадан фарқли равишда "илоҳий сифатлар"ни мавжудлигани инкор етишган, бу еса, уламолар томонидан охир-оқибатда Аллоҳнинг ўзини инкор етишга, худосизликка...
Муътазилийлар
Муътазилийлар — муътазила (араб. -ажралиб чиққанлар, узоқлашганлар) -исломдаги илоҳиёт оқимларидан бири. 8-а. ўртасида Араб халифалигида вужудга келган. Асосчилари Восил ибн Ато (699-748) ва Амр ибн Убайд (762 й. в.е.). Улар ўз гуруҳи билан устозлари Ҳасан ал-Басрий (728 й. в.е.) мактабидан ажралиб...
Муққаррабун
Муққаррабун — (араб. - яқинлаштирилганлар) - Қуръонда тўрт бош фаришта (Жаброил, Азроил, Микоил, Исрофил)нинг умумий номи. Ислом ақидаларида улар Аллоҳга енг яқин фаришталар деб таърифланади.
Муғийрийлар
Муғийрийлар — ал-Муғирия - "ўта" шиалар жамоаси, Муғийра ибн Саъид ал-Ижлий издошлари. Холид ибн Абдуллоҳ ал-Касрийнинг Ироқдаги ноиблиги даврида (724-738) Муғийра Куфада ўзини "пайғамбар", Муҳаммад ибн Абдуллоҳни маҳдий деб очиқдан-очиқ даъво қилиб чиққан. Ноибнинг амрига кўра,...
Муҳаддис
Муҳаддис — (араб.- ҳадис ривоят қилувчи) -ҳадисларни тўплаш, саралаш ва шархлаш билан шуғулланган илоҳиётчи. Муҳаммад (саллаллоҳу алайҳи ва саллам) вафотларидан кейин ҳадисларни тўплаш кенг анъанага айлана бошлаши натижасида илоҳиётчиларнинг бир қисми бу соҳада ихтисослашган ва улар М.лар деб ном ол...
Муҳаммад
Муҳаммад — (саллаллоҳу алайҳи ва саллам), Аҳмад ибн Абдуллоҳ (570/571 - 632) - ислом дини пайғамбари ва мусулмонларнинг биринчи жамоаси асосчиси. Мусулмонлар еътиқодига кўра, Аллоҳнинг охирги пайғамбари ва унинг елчиси. У зот орқали одамларга Қуръон нозил қилинган. Ислом таълимотига кўра, М. номлари...
Муҳаррам
Муҳаррам — (араб. - тақикланган, муқаддас) - қад. арабларнинг Ой тақвимвда, шушшгдек, мусулмонларнинг ҳижрий йил ҳисобида биринчи ой. М. исломдан илгари ҳам арабларда муқаддас ой ҳисобланган, бу ойда қабилалар ўртасидага уруш-жанжаллар ва қон тўкишлар тақиқланган. Бу М. ойининг номидан ҳам кўриниб т...