Атамалар
Иттиҳод
Иттиҳод — (араб.- бирлашиш) - тасаллаллоҳу алайҳи ва салламвуф тушунчаси. Сўфийнинг жазавага тушиш ҳолатида худо билан руҳан "қўшилиб кетиши" тушунилади. Сўфийлар худога бўлган муҳаббат (ишқ)ни И.нинг зарурий қисми деб қарайди. И. турли даврда турлича талқин қилинган. Сунний тасаллаллоҳу а...
Ифрит
Ифрит — (кўплиги афарит; "қудратли", "ғалаба қилувчи") - енг сержаҳд, айёр ва кучли жинлар номи. Кўпликда (афарит) баъзан жинлар ва шайтонларнинг умумий номи ҳисобланади. Қуръонда "Жинлардан И." Сулаймон (ас)га Саба маликасининг тахтини келтиришга отланади (27:39). Кўпи...
Ифтор
Ифтор — (араб. - оғиз очиш, рўзани очиш) -исломда рўза тутиш билан боғлиқ одат. Рўза кунлари кўпчилик иштирокида зиёфат -ифторлик ўтказилиши исломда саллаллоҳу алайҳи ва салламоб ишлардан саналади. Имом Термизий ривоят қилган ҳадисда "Кимики бир рўзадорни оғзини очирса, унга ҳам рўза тутган киш...
Ишроқ
Ишроқ — ("шарқий мунавварлик") -сўфийликдаги - фалсафий таълимот; Яҳё ас-Сухравардий (1191 й. в.е.) томонидан ишлаб чиқилган. Ёруғлик ва зулмат рамзларидан, шунингдек, зардуштийликдаги муқаддас китоблардан олинган образлардан кенг фойдаланиб ас-Сухравардий аслини олганда ўзига хос таълимот...
Ишқ
Ишқ — (араб. - муҳаббат) - тасаллаллоҳу алайҳи ва салламвуфда Аллоҳга бўлган ишқ. Аллоҳдан ўзга ҳар қандай маҳбубга бўлган ишқ ёки муҳаббат соликлар наздида мажозий ишқ саналган. Тасаллаллоҳу алайҳи ва салламвуфона битилган ғазал ва бошқа турдаги шеърларда мажозий ишқ орқали ҳақиқий ишқ тараннум ети...
Иқоб
Иқоб — (кўплиги иқобот; синонимлари уқуба, азоб, жазо, нақал) - жазолаш, фиқҳнинг енг муҳим категорияларидан бири. Қонунни бузганлик учун И. фақат суд ҳукми, яъни имом, қози, одилона суд қилувчи ёхуд жамоат тартибини назорат қилувчи бошқа бир шахснинг ҳукми билан қонуний равишда берилиши мумкин. Жаз...
Иқтисоб
Иқтисоб — бу дунё неъматларига еришмоқ. Ўзи ва яқинларини И. доирасида зарурий нарсалар билан таъминлаш ҳар бир мусулмоннинг вазифасидир, унга қад. пайғамбарлар ва Муҳаммад (саллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг саҳобаларини саллаллоҳу алайҳи ва салламдо ва ҳунармандчилик билан шуғулланганлари ҳам мисол...
Иқтў
Иқтў — (кўплиги иқтаъот; ақтаъа феълидан - "кесмоқ", "тақсимлаб бермоқ")- маълум ҳудуддан хирож олиш ҳуқуқини давлат томонидан бирор шахсга берилиши. Ер бўлиб беришлар Муҳаммад (саллаллоҳу алайҳи ва саллам) ҳаётликлари даврида ҳам қайд етилган ва айниқса Усмон (ра) даврида (644-6...
Иблис
Иблис — қ. Шайтон.
Ибодат
Ибодат — (араб. - қуллуқ қилиш, бўйсуниш, ўзини паст олиш, итоат қилиш) - худога сиғиниш, илтижо қилиш. Мусулмон уламолари И.ни бир-бирига яқин маънода турлича таърифлаганлар. И. Аллоҳга бўйсуниш ва унга ўзини хокисор тутишнинг олий даражасидир. И. фақатгана Аллоҳни улуғлаш учун Унинг амрига биноан...